Page 48 - UIT IN TIEL
P. 48

48 UIT   IN TIEL
          Hanzestad












               Rond de 13  eeuw gaan steden in Noord-Duitsland en rond
                        e

                   de Oostzee op het gebied van handel samenwerken in
                de Hanze. De Hanze was bedoeld om de handelsbelangen
                 van de leden te beschermen. De leden verleenden elkaar
                                   vaak ook diensten en (tol)vrijheden.
             Rond 1400 breidt de Hanze zich ook uit in Nederlands gebied.
                           In 1402 wordt Nijmegen lid en korte tijd later
                                ook Tiel. Het Hanzeverbond omvatte in
                                     de bloeiperiode ruim 200 steden.



                             Tiel behoort tot de 10 oudste steden van   Tiel is vrijwel gelijktijdig met Nijmegen lid
                               Nederland. Tiel was ver voor de Hanze,   geworden. De macht van Tiel als handelsstad
                                rond het jaar 1000 al een zeer belangrijke   nam snel af. Hierdoor moest Tiel zich later
                                handelsstad. Zo had het als een van de   laten vertegen woordigen door Nijmegen op de
                                weinige plaatsen tolrecht en had het   Hanzeverga deringen. Tiel is tot in de 17  eeuw
                                                                                                   e
                                een eigen munt. Deze munten worden   lid gebleven.
                               tot ver in Scandinavië en zelfs Rusland
                                                                               de
                              teruggevonden. Bij vrijwel alle opgravingen   Vanaf de 14/15  eeuw raakte het oude Hanze-
                            in Tiel zijn vondsten gedaan die verwijzen   verbond langzaam zijn leidende positie in de
          Middeleeuwse
          Tielse munt.    naar een rijk handelsverleden, zoals munten,   internationale handel kwijt aan grote handels-
                          weegschalen, scheepsfragmenten en nog veel   steden zoals Antwerpen, Amsterdam, Hamburg
                          meer. Ook uit de tijd van de Hanze zelf zijn er   en steden in Italië en Spanje. In 1669 werd de
                          vondsten uit opgravingen bekend. Een mooi   laatste zogenaamde Hansetag, de jaarlijkse
                          voorbeeld is een muntgewicht, gevonden aan   samenkomst van de Hanzesteden, gehouden.
                          de Voorstad. Dit muntgewicht werd gebruikt
                          om te bepalen wat het gewicht van een nobel                      Op het munt gewicht is een
                          (een gouden munt) was.                                           koggeschip afgebeeld.
                                                                                           Deze afbeelding is typerend
                                                                                           voor de hanzesteden in die tijd.
                          Vanaf 1357 worden in Duitsland de ‘Hanze                         Het muntgewicht op
                          tagungen’ gehouden, oftewel de jaarverga-                        tekening uitgewerkt.
                          de ringen van de Hanze. Tiel wordt hierbij
                          ook genoemd. In de jaren 1451, 1557 en 1559
                          heeft Tiel in ieder geval meegedaan aan de
         Lijst van genodigden   Hanzevergaderingen.
         in 1596.
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53